शाही वनस्पति उद्यान, गोदावरीले वि.सं. २०५३ सालदेखि गर्दैै आएको गोदावरी फूलको प्रतियोगितात्मक प्रदर्शनी तथा व्यापार मेला बि.सं.२०६४ देखि २०७० सालसम्म कृषि व्यवसाय प्रवद्र्धन कार्यक्रम, कृषि बिभाग आयोजक तथा फ्लोरिकल्चर एशोसिएसन नेपाल सह आयोजक भई गोदावरी मेला संचालन गरेको थियो । बि.सं.२०७१ देखि २०७४ सम्म नेपाल सरकार कृषि बिकास मन्त्रालयको सहयोगमा फ्लोरकल्चर एशोसिएसन नेपालले आयोजना गरेको थियो । देश संघिय गणतन्त्रमा रुपान्तरण भईसके पछि गत बर्ष प्रदेश सरकार, प्रदेश नं. ३, भुमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालय, पुष्प बिकास केन्द्रको सहयोगमा फ्लोरिकल्चर एशोसिएसन नेपालले संचालन गरेको थियो भने यस बर्ष १३ औ सस्करणको रुपमा राष्ट्रिय फलफूल बिकास केन्द्र किर्तिपुरको केहि सहयोगमा फ्यानले “रोपेर फूल गोदावरी, सजाऔ घर आँगन वरिपरि” भन्ने मूल नारा सहित २०७६ कार्तिक १ देखि ४ गते सम्म गोदावरी फूलको प्रतियोगितात्मक प्रदर्शनी भव्यता र सफलताका साथ जाउलाखेल फुटबल ग्राउण्डमा सम्पन्न भएको छ ।
तिहार पर्वमा घर आगन सजाउन तथा स्वागत सत्कारमा बिशेष प्रयोग हुने एक आकर्षक फूलको रुपमा रहेको गोदावरी फूलको व्यवसाय प्रवद्र्धन गर्न तिहार पर्व लक्षित रहने गर्दछ साथै पुष्प व्यवसाय प्रवद्र्धनका लागि समय अनुकूल पुष्पको जातिय विकास एवं गुणस्तरिय उत्पादनमा सहयोग पु¥याउन यस किसिमका कार्यव्रmमहरु आयोजना गर्ने गरिएको छ । गोदावरी पुष्प प्रतियोगितात्मक प्रदर्शनीको उद्देश्य मुख्यतः पुष्प व्यवसायीहरुलाई व्यवसाय प्रवद्र्धनमा हौसला प्रदान गर्ने र व्यवसायिहरु विच प्रतिस्पर्धात्मक भावनाको विकास गरी गुणस्तरिय उत्पादनमा टेवा पुर्याउनु तथा पुष्पको बजार प्रबद्र्धन गर्नु रहेको थियो । पुष्प व्यवसायीहरुले उत्पादन गरेको फूलको बजार क्षेत्र बिस्तार तथा प्रबद्र्धन गर्ने सन्दर्भमा यस प्रकारको मेला प्रदर्शनीको आयोजनाबाट पुष्पप्रेमी उपभोक्ता बढन जाने तथा फूलको बजार विस्तार गर्न सकिन्छ भन्ने उदेश्य समेत रहेको थियो ।
गोदावरी फूलको जातिय विकाससंगै गुणस्तरिय फूल बिरुवाको उत्पादनले मात्र उपभोक्त आकर्षित हुने हुदा पुष्प व्यवसायीहरु विच प्रतिस्पर्धाको वातावरण सृजना गरी गुणस्तरिय बस्तु उत्पादन तर्फ जोड दिन, यसको बिकास बिस्तार तथा प्रबद्र्धनमा सघाउ पु¥याउनका लागि प्रर्दशनीको आयोजना गर्ने गरिएको छ । नेपालीहरुको महान चाड बडा दशै पछिको दोस्रो मुख्य चाड तिहारमा बढि प्रयोग हुने सयपत्री मखमली र गोदावरी फूलहरुलाई प्रत्यक्ष उपभोक्त माझ पु¥याउन पनि मेला÷प्रदर्शनीले महत्वपूर्ण भुमिका निर्बाह गर्ने हुदा हरेक बर्ष तिहार पर्ब सुरु हुनु केहि दिन अघि मात्र मुख्य गरी गोदवरी फूलको प्रदर्शनी गर्ने गरिएको छ ।
गोदावरी फूलको प्रतियोगितात्मक प्रदर्शनीेको औपचारिक उदघाटन कार्यक्रम कार्तिक १ गते शुक्रबार बिहान ११ बजे जाउलाखेल खेलकुद मैदानमा सम्पन्न भएको थियो । उक्त कार्यक्रमको उदघाटन संघिय सरकार, कृषि तथा पशुपंक्षी बिकास मन्त्रालयका माननिय मन्त्री चक्रपानी खनाल ज्यूले गर्नु भएको थियो । मेलाको उद्घाटन कार्यक्रमको अध्यक्षता फ्यानका अध्यक्ष श्री कुमार कसजु श्रेष्ठले गर्नु भएको थियो । उक्त कार्यक्रमका अतिथीहरु क्रमशः अतिथी– कृषि तथा पशुपंक्षी बिकास मन्त्रालयका सचिव डा. युवक ध्वज जिसीज्यू, नेपाल उद्योग बाणिज्य महासंघ प्रदेश नं. ३ का अध्यक्ष दिनेश श्रेष्ठज्यू, राष्ट्रिय फलफूल बिकास केन्द्रका नि. निर्देशक हरि प्रसाद गुरुङ्गज्यू ,नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग महासंघका ब.उपाध्यक्ष, वनस्पति बिभागका उपमहानिर्देशक ज्योती जोशी भट्ट ज्यू, पुष्प बिकास केन्द्रका प्रमुख सुधिर श्रेष्ठ ज्यू, फ्यानका संस्थापक तथा पूर्व अध्यक्षज्यूहरु, वर्तमान कार्यकारिणी समितिका सहकर्मी साथीहरु, सल्लाहकारज्यूहरु, जिल्ला कार्य समितिका अध्यक्षज्यूहरु, विभिन्न उप समितिका संयोजक, सह–संयोजक तथा सदस्यज्यूहरु, पुष्प व्यवसायी ज्यूहरु, संचारकर्मी मित्रहरु तथा उपस्थित सम्पूर्ण महानुभाव ज्यूहरुको उपस्थिती रहेको थियो ।
गोदावरी फूलको पट भेराईटी अन्तर्गत चार बिधाहरुः ईन्कर्भ, रिफ्लेक्स, स्पाईडर र मिनियचरमा प्रतिस्पर्धा गराईएको थियो । यस प्रतिस्पर्धामा ४ वटा (सम्झना नर्सरी, अजिमा नर्सरी, टिटिआर बगलामुखी नर्सरी र मिलन नर्सरी) नर्सरीहरुले भाग लिएको थियो जसमा सम्झना नर्सरी प्रथम, मीलन नर्सरी द्वतिय तथा टि टि आर बगलामुखी नर्सरी तृतिय भएको थियो । प्रतिस्पर्धामा प्रथम, द्वितिय तथा तृतिय हुने नर्सरी व्यवसायीहरुलाई क्रमश नगद पुरस्कार रु.८०००।–, रु.६०००।– र रु.४०००।– सहित ट्रफि तथा प्रमाण–पत्र द्वारा पुरस्कृत गरिएको थियो ।
साथै उत्कृष्ट कट फ्लावर गोदावरी अन्तर्गत ५ वटा (आर एन ए फ्लोरा, बिरा कट फ्लावर, सृजना कट फ्लावर नर्सरी, नवसेवा नर्सरी र बर्षा नर्सरी) फार्महरुले भाग लिएको थियो । यस बिधामा भाग लिएको फर्महरु मध्ये प्रतिस्पर्धामा सृजना कट फ्लावर एण्ड नर्सरी उत्कृष्ठ हुन सफल भई रु.८०००।– नगद सहित शिल्ड तथा प्रमाण पत्रद्वारा पुरस्कृत भएको थियो ।
पुरस्कृत हुने नर्सरीहरुः
प्रथम सम्झना नर्सरी, सितापाइृला काठमाण्डौ
द्वितिय मीलन नर्सरी, ललितपुर
तृतिय टिटि आर बगलामुखी नर्सरी, ललितपुर रहेको थियो ।
यस्तै गरी प्रतियोगितामा उत्कृष्ट ः
उत्कृष्ट रिफ्लेक्स सम्झना नर्सरी, काठमाण्डौ
उत्कृष्ट ईन्कभ सम्झना नर्सरी, काठमाण्डौ
उत्कृष्ट स्पाईडर सम्झना नर्सरी, काठमाण्डौ
उत्कृष्ट मिनियचर अजिमा नर्सरी, काठमाण्डौ
उत्कृष्ट कट फ्लावर तर्फ सृजना कट फ्लावर एण्ड नर्सरी रामकोट, काठमाण्डौ भएका थिए ।
चार दिन सम्म सम्म संचालन भएको प्रदर्शनीमा व्यावसायिक स्टल ४४, सूचनामूलक ४ र गोदावरी फूलको प्रतिस्पर्धात्मक प्रदर्शनी स्टल १ सहित कुल ४९ वटा स्टल रहेको थिायो । यस वर्षको मेलामा विभिन्न मुलुकबाट माउबोटका रुपमा आयात गरी उत्पादन विस्तार गरिएका करिब १६ नयाँ प्रजातिका गोदावरी फूल समेत प्रदर्शनीमा राखिएको थियो । मेलामा काठमाण्डौ भ्याली भित्रका पुष्प व्यवसायीहरुको सहभागिता रहेको थियो । मेलामा गोदावरी फूलको बिभिन्न प्रजातीका फूलहरु साथै अन्य सिजनल फूल, आलंकारिक बोटबिरुवा, कट फ्लावर, ड्राई फ्लावर, कम्पोष्ट मल, बिउ बिजन, फूलको गानो, औजार उपकरण, बिषादी आदीको प्रदर्शनी तथा बिक्री कक्ष रहेको थियो । मेलामा दर्शकहरुमा उल्लेख्य मात्रामा उपस्तिथी रहनुका साथै तिहार पर्व लक्षीत प्रदर्शनी रहेको कारण आफ्नो घर आँगन सजाउनका लागि उल्लेख्य फूल बिरुवाहरुको बिक्री समेत भएको थियो ।
कार्तिक १ गते शुक्रवारदेखि ललितपुरको जावलाखेलस्थित खेल मैदानमा शुरु भएको १३ औ पुष्प मेलामापहिलो छहजार पाँच सयजनाले अवलोकन गरेकाथिएभने १२ लाखको कारोवार भएको थियो भने दोस्रो दिनशनिवार १५ हजारजनाले मेलाअवलोकन गरेकातथा २५ लाखको कारोबार भएकोथियो । तेस्रो दिन ३ गते आईतबार १० हजार दर्शकले मेलाअवलोकन गरेको तथा रु.१९.५० हजारको कारोबार गरेको र मेलाको अन्तिमदिनकार्तिक ४ गते सोमबार ७५०० दर्शकहरुबाट मेलाअवलोकन भएको र करिब १४.५० लाख व्यवसायीक कारोबार गरि मेला अवधि भरमा करिब ३९ हजार दर्शकद्वारा मेला अवलोकन तथा ७१ लाखको कारोबार गर्दै फूल बिरुवाहरुको व्यापाक प्रचार प्रसार, बिक्री बितरण तथा व्यवसायीक प्रबद्र्धन गरी सफलता पुर्वक सम्पन्न भएको थियो ।